Baby met klompvoeten

Als verloskundigen van Verloskundigen PuurBegin in Kampen zien we vaak dat aanstaande ouders vragen hebben over aangeboren afwijkingen. Een onderwerp dat minder aandacht krijgt, maar belangrijk is, is klompvoeten. In deze blog leggen we uit wat klompvoeten zijn, hoe het wordt vastgesteld en welke behandelingen er zijn, zodat je goed geïnformeerd bent.

Klompvoeten, medisch bekend als talipes equinovarus, is een aangeboren afwijking waarbij de voet van een baby naar binnen en naar beneden gedraaid is. De Engelse term “clubfoot” verwijst naar de gelijkenis met een golfclub. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 200 baby’s met klompvoeten geboren, waarvan de helft beide voeten heeft aangetast, volgens gegevens van [Máxima MC]. Het komt twee keer zo vaak voor bij jongens dan bij meisjes.

Hoewel klompvoeten er zorgwekkend uit kunnen zien, is het goed te behandelen. Met de juiste aanpak kunnen de meeste kinderen normaal lopen, spelen en een actief leven leiden. Deze blog duikt diep in de oorzaken, diagnose, behandeling en langetermijnvooruitzichten, met feiten uit recente onderzoeken.

Heb je vragen over klompvoeten of andere zwangerschapsonderwerpen? Neem gerust contact op met Verloskundigen PuurBegin in Kampen. Wij staan klaar om je te ondersteunen.

Oorzaken van klompvoeten

De exacte oorzaak van klompvoeten is niet volledig bekend, maar onderzoek wijst op een combinatie van genetische en omgevingsfactoren. Erfelijkheid speelt vaak een rol: als een ouder klompvoeten heeft, is de kans groter dat het kind het ook krijgt. Volgens [Erfelijkheid.nl] heeft een volgend kind van een ouder met een kind met klompvoet ongeveer 4% kans op dezelfde afwijking.

Omgevingsfactoren, zoals een afwijkende ligging in de baarmoeder of weinig vruchtwater, kunnen ook bijdragen. In 80% van de gevallen is klompvoeten idiopathisch, wat betekent dat er geen duidelijke oorzaak is. In 20% van de gevallen kan het deel uitmaken van een syndroom, zoals spina bifida, maar dit is zeldzaam.

Belangrijk om te weten: klompvoeten worden niet veroorzaakt door iets wat je als ouder hebt gedaan. Het ontstaat al vroeg in de zwangerschap, vaak rond de achtste week, zoals beschreven op [Babybytes].

Diagnose van klompvoeten

Klompvoeten worden vaak al tijdens de zwangerschap ontdekt, meestal bij de 20-wekenecho. Als de echo een afwijkende voetstand laat zien, verwijst een verloskundige in Kampen je door naar een kinderorthopeed of gespecialiseerd centrum. Dit stelt ouders in staat om zich voor te bereiden op de behandeling na de geboorte.

Na de geboorte is de diagnose direct duidelijk door de zichtbare draaiing van de voet: de hiel is naar binnen en beneden gekanteld en de voorvoet wijst naar binnen, als een komma. In zeldzame gevallen wordt verder onderzoek gedaan om andere afwijkingen uit te sluiten, vooral als beide voeten zijn aangetast, volgens [Kinderneurologie].

Een vroege diagnose is cruciaal, omdat de behandeling het meest effectief is als deze kort na de geboorte begint. Dit minimaliseert de kans op complicaties en zorgt voor betere resultaten.

Behandeling van klompvoeten

In Nederland is de Ponseti-methode de standaardbehandeling voor klompvoeten, ontwikkeld door dr. Ignacio Ponseti. Deze niet-chirurgische methode heeft een succesratio van meer dan 90%, zoals gerapporteerd door [Reinier de Graaf]. De behandeling begint idealiter binnen een week na de geboorte.

De methode bestaat uit wekelijkse sessies waarbij de voet voorzichtig wordt gemanipuleerd en in gips wordt gezet om de stand te corrigeren. Na 5 tot 8 weken is de voet meestal in de juiste positie, behalve de achillespees, die vaak te kort is. Een kleine ingreep, een tenotomie, wordt uitgevoerd onder lokale verdoving om de pees te verlengen, gevolgd door drie weken gips.

Daarna draagt het kind een brace met schoentjes verbonden door een stang, 23 uur per dag voor de eerste drie maanden, en daarna ’s nachts tot de leeftijd van 3-4 jaar. Een studie uit 2009 (Bor et al.) toonde aan dat 89,2% van de kinderen een goed resultaat behaalde met minimale verdere ingrepen.

Het strikt volgen van het braceprotocol is essentieel. Onderzoek uit 2021 toont aan dat het terugvalpercentage slechts 6% is bij naleving, maar 80% zonder brace.

Leven met klompvoeten

Met de Ponseti-methode kunnen de meeste kinderen met klompvoeten een normaal leven leiden. Ze leren op dezelfde leeftijd lopen als hun leeftijdsgenoten, dragen gewone schoenen en doen mee aan sport en spel. Een systematische review uit 2021 [International Orthopaedics] toonde aan dat de meeste kinderen geen significante beperkingen ervaren, hoewel lichte afwijkingen, zoals een iets kleinere kuit, kunnen blijven.

Terugval is een risico, vooral als de brace niet consequent wordt gedragen. Ouders moeten daarom nauw samenwerken met het behandelteam. Regelmatige controles zorgen ervoor dat eventuele problemen vroeg worden opgemerkt en aangepakt.

Op lange termijn melden de meeste volwassenen met behandelde klompvoeten geen pijn of functionele beperkingen, hoewel röntgenfoto’s soms kleine afwijkingen tonen. Dit heeft meestal geen invloed op hun dagelijks leven.

Ouderlijke ondersteuning tijdens de behandeling

Als ouder speel je een cruciale rol in de behandeling van klompvoeten. De Ponseti-methode vraagt toewijding, met wekelijkse ziekenhuisbezoeken en jarenlang bracegebruik. Je kunt je kind ondersteunen door:

• Afspraken strikt na te komen en de brace correct te gebruiken.
• Positief te communiceren over de brace om acceptatie te bevorderen.
• Contact te houden met behandelaars bij vragen of zorgen.
• Lotgenotencontact te zoeken via [Stichting Klompvoet Nederland].

Het is normaal om je zorgen te maken, maar weet dat de behandeling zeer effectief is. In Kampen kun je bij Verloskundigen PuurBegin terecht voor begeleiding en een luisterend oor.

Veelgestelde vragen

• • Kunnen klompvoeten worden voorkomen?

Nee, klompvoeten zijn een aangeboren afwijking die niet te voorkomen is.

• • Is een klompvoet pijnlijk voor mijn baby?

Een klompvoet zelf veroorzaakt meestal geen pijn, maar de behandeling kan soms ongemak geven.

• • Hoe lang duurt de behandeling?

De gipsfase duurt 5-8 weken, gevolgd door bracegebruik tot 3-4 jaar.

• • Wat als de brace niet wordt gedragen?

Zonder brace is de kans op terugval groot, wat extra behandelingen kan vereisen.

Ondersteuning en bronnen

In Nederland zijn er gespecialiseerde klompvoetcentra, zoals in [Máxima MC], waar ervaren teams werken. [Stichting Klompvoet Nederland] biedt informatie, lotgenotencontact en praktische tips. Ook kun je terecht bij je verloskundige Kampen of huisarts voor ondersteuning.

Voor ouders is het waardevol om ervaringen te delen met anderen die hetzelfde doormaken. Dit kan helpen om de behandeling emotioneel en praktisch beter te managen.

Conclusie

Klompvoeten zijn een behandelbare aandoening die met de Ponseti-methode uitstekende resultaten oplevert. Onderzoek, zoals een review uit 2023 [PMC], bevestigt dat de meeste kinderen na behandeling volledig functioneren. Vroege diagnose, vaak via de 20-wekenecho en toewijding aan het braceprotocol zijn essentieel voor succes.

Als aanstaande ouder hoef je niet alleen door dit proces. Met de juiste zorg en ondersteuning, zoals die van Verloskundigen PuurBegin in Kampen, kun je vertrouwen op een positieve uitkomst voor je kind. Neem contact op bij vragen; wij zijn er voor je.

Blijf op de hoogte!

Volg ons op social media voor het laatste nieuws en een kijkje achter de schermen bij Verloskundigen PuurBegin in Kampen. Ontdek de dagelijkse avonturen van onze verloskundigen, waardevolle tips voor aanstaande ouders en inspirerende verhalen uit de praktijk. Klik op de onderstaande knoppen en blijf verbonden met ons hartverwarmende team!

Neem zorg voor⁢ jezelf en je kleintje!

Met lieve groeten,

Verloskundigen PuurBegin
Adres:  Orkestlaan 148, 8265RC Kampen
Telefoon: 085 40 19 095